TỪ KẾ TƯỜNG
CUỐI NĂM SÀI GÒN THẬT LẠNH
Nhiều năm rồi mới có được những ngày cuối năm Sài Gòn trở lạnh như năm nay. Một thứ thời tiết bất thường trong vô vàn sự vô thường của đời sống này. Suốt ngày trời dịu mát, sáng sớm và chiều tối se lạnh. Không gian xao xác gió khô chuyển mùa và thời gian cạn dần trong nỗi nhớ mong ai đó ngoài xa vạn dặm của thứ kỷ niệm bừng sống lại sau những năm tháng nằm vùi dưới tro than.
Sài Gòn lạnh không như Đà Lạt. Cái lạnh Sài Gòn như cơn sốt rét ập xuống bất thường làm người ớn từ trong da thịt ớn ra. Đó là cảm giác bất thường của người bệnh đang cần liều thuốc trấn át, cắt cơn vừa nóng vừa lạnh. Còn Đà Lạt lạnh dịu dàng, êm ái, làm người ta không muốn nằm nhà trùm chăn, đắp mền sưởi ấm mà muốn ra đường lang thang, ngồi quán, uống cà phê nóng, ăn trái chuối nướng của người bán thức ăn khuya trên góc đường bước lên khu Hòa Bình.
Năm nay Sài Gòn lạnh, tết trễ, mùa xuân tới chậm. Có nghĩa không khí lạnh và những cơn gió khô se sa thịt sẽ còn kéo dài, lay động đến từng ngóc ngách của trái tim đầy cảm xúc về những hoài tưởng, hồi ức về thuộc về khoảnh khắc xa xôi nào đó, môi cười nào đó, anh mắt xa xôi quen thuộc nào đó ngỡ đã mù tăm, xa tít tắp phía người khác bỗng trở về, long lanh nhuộm chút nắng vàng buổi chiều tàn hay rười rượi lướt theo những vạt sương mùa sáng sớm.
Cuối năm Sài Gòn thật lạnh. Buổi sáng sớm trong những ngày giữa tháng 12 đang cạn, bước về phía cuối năm. Tôi vẫn là người thức sớm vừa theo thói quen, vừa không thể nằm thao thức giữa muôn trùng những thứ nhớ mong, hình ảnh lãng đãng trở về trong tâm tưởng "Tay trơ năm ngón hao gầy". Một người với nhiều năm tháng rồi, nhiều xuân hạ thu đông qua rồi không nhớ, không phân biệt được mùa màng vẫn cái chuôi bình nấu nước siêu tốc vào ổ điện để nấu nước, pha gói cà phê bột uống nhanh, pha bình trà nhạt mùi hương năm tháng uống chậm.
Và ngồi trước máy tính viết. Sống với chữ nghĩa trong thời tao loạn, ẩn nấp trong thứ "văn chương hạ giới rẻ như bèo", càng rẻ rúng hơn với thời đại văn hóa xuống cấp, đạo đức tàn lụi, suy đồi, tình người phai nhạt, tiền bạc lên ngôi, biệt phủ lên rừng, gỗ quý thành bàn ghế chạm rồng, khắc phụng về trong dinh thự quan tham, đại gia xây BOT, một thứ mãi lộ thời đại. Người viết cứ viết, vùi lấp sự cô độc, chán ngán của mình vào câu chữ không đáng một cục đất chọi chim, ném không tới nách một em chân dài thì lấy đâu mà cạp? Đời sống thì cứ trôi dần trong lạnh lùng, sự bất an của xã hội, người giàu cứ giàu, người nghèo cứ rớt dần xuống đáy, trẻ em bị bạo hành, chồng đánh đập vợ, vợ... chặt đầu chồng phanh xác phi tang...
Thử hỏi, viết còn ý nghĩa gì, văn chương còn lay động được gì trong mọi thứ hỗn mang đó? Hay viết chỉ là viết. Thế thôi? Và Sài Gòn lạnh bất thường cuối năm, nếu không thức sớm, ngồi viết thì sẽ làm gì trong khi xung quanh trơ trọi, kể cả một sớm mai đang hé màn đêm, bừng lên vạt nắng đầu ngày?
Từ Kế Tường
Ảm đạm lẫn ngậm ngùi.
Nhiều lúc đọc báo họ viết rồi buồn: "Sài gòn của mình giờ là như vậy?"
...........
"Sài gòn trong tôi có những sớm mùa đông, đến trường từ lúc tờ mờ sáng, khi trăng còn chưa lặn. Những chiếc xe bánh mì paté, thịt nguội, hay kẹp giò chả, với những ngọn đèn dầu tù mù bập bùng gương mặt người bán trước cổng trường luôn chào đón những đứa học trò nhỏ như tôi ngày xưa. Sài gòn mùa đông se lạnh với ngàn chiếc lá rụng dọc vỉa hè, nhưng chỉ se lạnh đủ để mọi người cùng khoe những chiếc áo len muôn màu muôn sắc. Cũng có nhiều chiếc đã bạc màu, đã sờn, nhưng hãnh diện vì rất ấm những kỷ niệm. Sài gòn mùa đông đôi khi cũng thật rét với những lo toan vất vả cho bao nhu cầu của Noel, của Tết cận kề. Sài gòn mùa đông thỏang khi cũng lạnh buốt đến tiềm thức khi bất chợt ngước nhìn về tương lai." - DN